Xe không niên hạn là một khái niệm thu hút sự chú ý trong lĩnh vực giao thông và vận tải. Những chiếc xe này không bị ràng buộc bởi niên hạn sử dụng nên yêu cầu các tài xế khi lưu thông cần nắm vững. Nhưng vì sự phức tạp của luật định nên nhiều người vẫn rất mơ hồ về vấn đề này.
Trong bài viết này, So Sánh Xe Con cung cấp cho bạn những lý giải đơn giảng dễ hiểu về xe không niên hạn là gì, quy định về niên hạn sử dụng xe ô tô như thế nào, và những vấn đề liên quan.
Niên Hạn Là Gì?
Theo quy định của pháp luật hiện hành tại Việt Nam, niên hạn sử dụng của ô tô là khoảng thời gian mà chiếc xe được phép tham gia giao thông, bao gồm cả xe chở hàng và xe chở người. Những chiếc xe này được thiết kế với nhiều ghế ngồi để phục vụ việc chở nhiều người cũng như hành lý.
Theo thống kê đến tháng 01/01/2018, tổng số xe ô tô sẽ hết niên hạn sử dụng là 24.439 chiếc, trong đó có 2.632 xe chở người và 21.807 xe chở hàng. Tuy nhiên, trên thực tế, con số này có thể cao hơn nhiều, đặc biệt là ở các vùng nông thôn và tỉnh xa, nơi mà các loại ô tô chở hàng và chở người vượt quá niên hạn vẫn tiếp tục hoạt động.
Việc sử dụng ô tô đã hết niên hạn khi tham gia giao thông có thể gây ra tác động xấu đối với môi trường sống và tạo ra nguy cơ an toàn trong quá trình tham gia giao thông. Hơn nữa, quan tâm đến niên hạn sử dụng của chiếc xe cũ là điều quan trọng khi mua bán, nhằm tránh mất mát tài chính và đảm bảo an toàn cho người sử dụng.
Xe Không Niên Hạn Là Gì?
Để xác định xe không niên hạn là gì, chúng ta cần xem xét công năng sử dụng của chúng. Ô tô chở người đến 9 chỗ (kể cả người lái), ô tô chuyên dùng, xe rơ-moóc và sơ-mi rơ-moóc là những loại xe không niên hạng. Ví dụ:
| Đặc điểm | Phân loại | Niên hạn | Ví dụ |
|---|---|---|---|
| Công năng cho phép chở người < 80% | Xe chở hàng | Niên hạn sử dụng dưới 25 năm | Toyota Hilux, Mazda BT50, Ford Ranger,… |
| Công năng cho phép chở người > 80% | Xe chở người | Không niên hạn | Ford Ranger Raptor |
Từ thông tin trên, có thể nhận thấy rằng đối với loại xe bán tải, mặc dù có công năng chở người chiếm dưới 80% tổng công năng sử dụng, nhưng nó vẫn được phân loại vào loại xe bán tải chở hàng. Niên hạn sử dụng của loại xe này chưa đến 25 năm, và phần lớn các mẫu xe bán tải trên thị trường Việt Nam hiện nay đều thuộc loại xe bán tải có niên hạn. Ngoại trừ một dòng xe duy nhất, là Ford Ranger Raptor, được xếp vào loại xe bán tải không có niên hạn.
Nguyên nhân cho việc này đã được Phó Trưởng phòng Chất lượng xe cơ giới thuộc Cục Đăng kiểm Việt Nam – ông Nguyễn Đông Phong giải thích như sau: Khi các xe về đến cảng, chúng cần phải đăng kiểm theo tiêu chuẩn Bộ TCVN 7271:2010 của Bộ Khoa học và Công nghệ, nhằm mục đích phân loại xe và đặt ra thuế phù hợp. Tuy nhiên, đối với Ford Ranger Raptor, đây là một dòng xe bán tải cabin kép chở người, và do đó, nó không nằm trong loại xe có niên hạn sử dụng.
Cách Xác Định Niên Hạn Xe Ô Tô
Cùng trong chủ đề “Xe không niên hạn là gì?” Niên hạn sử dụng của một chiếc xe ô tô được tính từ năm sản xuất của chiếc xe đó, và trong một số trường hợp đặc biệt, niên hạn sử dụng có thể được tính từ năm đăng ký xe lần đầu tiên, với điều kiện phải được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Các loại xe ô tô được xác định niên hạn sử dụng từ năm sản xuất yêu cầu đầy đủ hồ sơ và giấy tờ, theo thứ tự ưu tiên như sau:
- Số nhận dạng của xe (số VIN); số khung; các tài liệu kỹ thuật bao gồm (catalog, sổ tay thông số kỹ thuật, phần mềm nhận dạng hoặc thông tin từ nhà sản xuất).
- Thông tin trên nhãn mác của nhà sản xuất được gắn hoặc đóng trên ô tô.
- Hồ sơ lưu trữ như Phiếu kiểm tra chất lượng xuất xưởng đối với ô tô sản xuất trong nước, Giấy chứng nhận chất lượng, Biên bản kiểm tra hoặc nghiệm thu, Giấy chứng nhận chất lượng phương tiện cơ giới đường bộ cải tạo đối với ô tô cải tạo.
- Hồ sơ gốc do công an quản lý.
- Chứng từ nhập khẩu xe.
Trong trường hợp thiếu một trong các loại giấy tờ hoặc hồ sơ nêu trên, mặc định sẽ được xem là chiếc xe đã hết niên hạn sử dụng.
Sử Dụng Xe Quá Niên Hạn Bị Phạt Như Thế Nào?
Theo Nghị định số 46/2016/NĐ-CP quy định về niên hạn sử dụng xe ô tô, vi phạm điều khiển xe quá niên hạn sử dụng bị phạt từ 4 triệu đồng đến 6 triệu đồng. Người vi phạm còn mất giấy phép lái xe 1-3 tháng và bị tước phương tiện. Đối với người kinh doanh vận tải, phạt tiền từ 2-3 triệu đồng (cá nhân) và 4-6 triệu đồng (tổ chức), trừ khi vi phạm quy định ở Điểm B Khoản 5 Điều 16 Nghị định này.
Cần Đăng Kiểm Xe Ô Tô Không Niên Hạn Không?
Đăng kiểm xe bán tải là bước kiểm tra định kỳ để đảm bảo an toàn khi tham gia giao thông. Đối với xe bán tải, quy định đăng kiểm như sau:
- Xe dưới 7 năm: Đăng kiểm lần đầu sau 30 tháng, sau đó mỗi 18 tháng kiểm tra lại.
- Xe từ 7 – 12 năm: Đăng kiểm định kỳ mỗi 12 tháng.
- Xe trên 20 năm: Đăng kiểm định kỳ mỗi 3 tháng.
Lệ phí đăng kiểm xe bán tải là khoảng 280.000 đồng/lần, cộng thêm 50.000 đồng/lần cho phí cấp giấy chứng nhận, tổng chi phí là 330.000 đồng.
Lời Kết
Trong khi niên hạn sử dụng là một yếu tố quan trọng đối với nhiều phương tiện giao thông, xe không niên hạn mở ra một hướng mới với nhiều triển vọng và thách thức. Việc hiểu rõ về xe không niên hạn là gì? ý nghĩa và tác động của xe không niên hạn là quan trọng để chúng ta có cái nhìn toàn diện về sự tiện ích và tính bền vững của chúng trong bối cảnh ngày nay.
